Uluslararası Azınlık Hakları Grubu (MRG),Türkiye Cumhuriyeti hükümetini, İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu kurulmasına ilişkin kanun tasarısında değişiklik yapmaya çağırmaktadır

8 March 2016

Türkiye Cumhuriyeti hükümeti, ayrımcılıkla mücadele konusunda kapsamlı bir kanun çıkartılmasına ve bir İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu kurulmasına ilişkin bir mevzuat hazırlamış bulunmaktadır. MRG, 2009 yılından beri Türk hükümetini bu yönde adımlar atmaya, bir yandan da her türlü girişimin AB standartlarına ve uluslararası normlara uygunluğunu sağlamaya davet etmektedir. MRG bu yönde adım atılmış olmasını memnuniyetle karşılamaktadır ancak şu anda Türkiye Büyük Millet Meclisi bünyesindeki komisyonlar önünde değerlendirilmekte olan kanun tasarısının AB standartlarını ve uluslararası normları karşılayabilmesi için üzerinde birtakım değişiklikler yapılması gerekmektedir.

  • Tasarının 2. maddesinde yer alan tanımlara bağlantı ayrımcılığı, mağdurlaştırma, ayrımcılığa teşvik ve yardım kavramları da eklenmelidir.
  • Tasarının 3. maddesi (halihazırda sıralanan dayanakların yanı sıra) cinsel yönelime ve cinsiyet kimliğine, mezhebe ve ulusal kökene dayalı ayrımcılığı yasaklayacak şekilde değiştirilmelidir; ayrımcılık dayanaklarının ucu açık bırakılmalıdır.
  • Tasarının 21. maddesi Eşitlik Kurumu huzurunda ispat yükünü başvurana değil, karşı tarafa yüklemektedir; bu madde, diğer idari organlara ve ulusal mahkemelere yapılan başvurular açısından da aynı şeyin geçerli olmasını sağlayacak şekilde değiştirilmelidir.
  • Kanun tasarısı, sivil toplum kuruluşlarının Eşitlik Kurumu’na doğrudan başvuruda bulunma hakkına sahip olmasını ve Eşitlik Kurumu ve ulusal mahkemeler huzurunda üçüncü taraf müdahalesinde bulunmasını sağlayacak şekilde değiştirilmelidir.
  • Eşitlik Kurumu, Ulusal Kurumların Statüsüne ilişkin İlkelere (“Paris İlkeleri”), Irkçılığa ve Hoşgörüsüzlüğe Karşı Avrupa Komisyonu’nun (ECRI) Ulusal seviyede ırkçılık, yabancı düşmanlığı, antisemitizm ve hoşgörüsüzlükle mücadele konusunda uzmanlık organları hakkındaki 2 No’lu Genel Politika Tavsiye Kararına ve Irkçılık ve ırk ayrımcılığıyla mücadeleye ilişkin ulusal mevzuat hakkındaki 7 No’lu Genel Politika Tavsiye Kararına göre düzenlenmelidir:
  • Eşitlik Kurumu’nun bağımsızlığı garanti edilmelidir.
  • Eşitlik Kurumu bünyesindeki Kurul üyeleri, toplumun farklı kesimlerinin çoğulcu biçimde temsilini sağlayacak şekilde atanmalıdır.
  • Eşitlik Kurumu tarafından etnik, dini ve dilsel gruplara mensup kişilerin istihdamını sağlayacak özel tedbirler alınmalıdır.
  • Eşitlik Kurumu toplumun tüm kesimleri tarafından mümkün olan her açıdan erişilebilir olmalıdır. Türkçe dışındaki dillerde yapılan başvurulara imkân tanınmalıdır.

Kanun tasarısı katılımcı bir usulle hazırlanmamıştır. Tasarının hazırlanmasından önce veya hazırlık sürecinde ayrımcılıkla mücadele konusunda uzmanlaşmış sivil toplum kuruluşlarına (STK’lar) danışılmamıştır. MRG, Türk hükümetinin uzman STK’lar ile bir istişare süreci başlatmasını; kanun tasarısını,MRG’nin de aralarında bulunduğu bu STK’lar tarafından kanunun AB standartları ve uluslararası normlar ile uyumlu hale getirilmesi amacıyla sunulan tavsiyelere uygun biçimde gözden geçirmesini; ve bunları tamamladıktan sonra kanun tasarısını Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunmasını tavsiye etmektedir.

İrtibat:

Nurcan Kaya, MRGTürkiye Koordinatörü

E-posta: [email protected]

Fotoğraf: Türkiye’de Roman bir aile